Kütüphanemde değişik ne okusam diye bakınırken, yıllar önce alıp, beklettiğim bu kitaba rastladım. Her kitabın okunma zamanı vardır ki, bu da tam zamanına denk gelmişti. Doğrusu Yaşar Kemal’in açıklayıcı önsözünü okusam da yine bu derece etkileneceğimi hiç düşünmüyordum. Ama okuduğum andan beri beni içine çekti, olumlu ya da olumsuz anlamda. Gerçek anlamıyla tam olarak artık o Son Ada’nın içindeki evlerden birinde, herhangi bir numarada oturuyordum.
Adaya gelen eski Başkan tarafından, kendi menfaatleri doğrultusunda, adanın eski huzuru, güveni ve doğallığını bozmaya başlıyor, felaketler silsilesi tam da başkanın geldiği zamanlara denk geliyor. Doğayı bozmanın cezasını tüm ada sakinleri çekmeye başlıyor. Huzursuzluk, katliam ve vahşet, tümü de artık adada bulunuyor. Herkes huzuru bulmak için gittiği adada huzurdan eser kalmıyor, kimse kimseye güvenmiyor, doğaya da güvensizlik başlıyor. Başkan kendi çıkarları doğrultusunda, insanların hayatını mahvetmeye devam ediyor. Ada sakinlerinin bir kısmı adadan uzaklaşıp, eski şehirlerine gitme düşünceleri doğsa da bunu yapamıyorlar. İçlerinden birkaç kişi durumlardan şikâyetçi olsa da çoğu başkanın tarafında yer alıyor. Öyle bir zaman geliyor ki, eski huzurlu günlerini bile unutmuş oluyorlar.
Okuyup uyuduğum, uyuyup okuduğum bir hafta sonunda, adadaki o vahşeti o kadar kafama takmış olacağım ki, daldığım rüyadan daha doğrusu kâbustan, seri hâlinde birkaç kitap çıkardı. Bu kâbusların kitapla alakası var mı bilemem ama bildiğim tek şey çok gerçek olduklarıdır. Kâbustan kâbusa atlarken, ilkinde kalabalık bir yerde silahlar patlıyor ve inşaat gibi bir yerden üzerimize betonlar dökülüyor, birçok insan yaralanıyor, bizleri de bir araca doldurup, uzak bir yere götürüyorlar, ama felaket tüm şehri sarmıştı. Götürüldüğümüz yerde de sıraya dizilip, bir sandalyede oturtuyorlar bizi. Benim sırtımı bir kurşun yalayıp, geçiyor ama yaram öyle çok ağır değil. Yine de acı çekiyorum ki bunu tüm hücrelerimde gerçekten hissediyorum, kanın ılık ıslaklığı sırtımı ürpertiyor. Sıraya dizilmiş bizlerden mor saçlı bir kadın sırf yazdığı için, sorguya çekiliyor ve çeşitli hakaretlere uğrayarak dalga geçiliyor, anladığım kadarıyla bizleri yazdığımız için toplamışlar o felaketten. Sıra bana doğru gelirken, (kalbim tabi bu arada müthiş atıyor, uyandığımda duracak seviyeye gelmişti neredeyse) o arada bir motor, bot gibi bir şeye bindiriyorlar, güya tanıdıkmış onlar ama tanımıyorum, bir felaketten kaçarken diğerine tutulacağımı tahmin etsem de, o felaket türünü bilemediğim için gitmek durumunda kalıyorum. Kapkaranlık bir gecede, karanlık bir denizde yol alıyoruz, sallanarak. Sonra beni o saldırının ilk olduğu yere doğru götürürken, deniz beni içine çekiyor ve ben bu durumdan hiç şikâyetçi değilim, öleceksem bile böyle ölmeliyim diyerek, denize bırakıyorum kendimi. Ama o bıraktığım yerde bir sürü suyun yüzüne çıkmış öylece duran cesetlerle karşılaşıyorum, yüzemiyorum, kolumu attığım yerde bir şeye çarpıyor ellerim. Çok korkuyorum tabi, tek çare belki de kendimi dibe vurmak diye geçiriyorum içimden. İnsan ölülerini tıpkı denizin üzerinde vurulan bembeyaz martıların suyun üzerindeki cesetlere benzetiyorum.
Soluk soluğa ve kocaman bir kalp gümbürtüsüyle uyanırken, gördüğüm şeyin gerçek değil de kâbus olduğunu görmek de rahatlatamadı beni. Keşke bazı şeyler gerçek olmasa, okumaya dayanamazken, yaşanılanlar var. Gözlerimi açtığımda hayatın kaldığı yerden devam etmesi hiç ama hiç rahatlatmadı yüreğimi.
Martılar bizden önce de bu kıyıların sahibiydi, kendi çıkarların uğruna doğadaki düzeni yok etmeye çalışırsan, en büyük zararı kendin görürsün, başta küçük sanılan, büyük günahların hikâyesi bu.
Bir vahşetten kurtulmak için, daha büyük başka bir katliamla karşılaşıyor ada ve sakinleri. Kanla beslenen bir millet hâline geliyor çoğu, lanetli adada insanın içindeki canavarlık ve gerçek dostluk sorgulanıyor. Bunca hırs ve öfkeye rağmen hiç kimse kazanmıyor, herkes ettiğinin cezasını acı bir şekilde çekerken, bu duruma karşı çıkanlar da aynı sonuçlara maruz kalıyorlar. Masumiyet ya da suçluluk bazen fark etmiyor, kötülüğün çok olduğu yerlerde. Zenginlikle kandırılmaya izin vermiş olmanın ve açgözlülüğü huzura tercih etmenin kefaretini ödüyorlar. Bencillik, diktatöre boyun eğme, körü körüne inanmanın vermiş olduğu rahatlık, küçük hırslardan oluşan menfaat duygusu ve cehalet cennet gibi güzelim adayı cehenneme çevirip, herkesin hayatını yerle bir ediyor. Yasemin kokular ve çam fıstıkları olan adada artık yalnızca lanet, bir sürü katliam, is kokusu ve kocaman bir sis kalıyor geriye. Yanıkların bunca büyük olduğu hayatlarda bir daha hiç kimse toparlanamıyor.
O korkunç rüyadan sonra, uyandığımda bir an önce bunları yazmam lazım diye geçirdim içimden.
Otuz Bir Mayıs İki Bin On Yedi 15 00
Nevin Akbulut